Sporten of languit op de bank?
Daar zit je dan, op de fiets op weg naar huis. Een beetje voorovergebogen want het was een lange dag, het is kil en het miezert. Je was in de ochtend nog vastbesloten om in de avond te gaan sporten. Ineens start er een verhitte discussie in je hoofd. Je hebt immers al bewogen want je zit op de fiets. Het is koud, je hebt hard gewerkt en eigenlijk verdien je een avondje helemaal niks. Aan de andere kant knaagt het gevoel dat je een afspraak met jezelf breekt en zijn er de gedachten die de voordelen van sporten benadrukken.
Tienduizenden gedachten per dag
Er gaat geen dag voorbij dat we niet even in conclaaf bent met onszelf. Bij mij begint het vaak al vroeg in de ochtend. Nog een keer snoezen en vervolgens erg opschieten wegens tijdgebrek of opstaan en rustig op gang komen? Een koekje of toch iets gezonds? Soms wint het ene argument en soms het andere en knaag je einde van de dag tevreden een zakje wortels naar binnen. Dit zijn de milde discussies. Nog niet de echte conflicten met jezelf. Het werkelijke gevecht. Die strijd speelt zich af op een dieper niveau, het niveau van de negatieve gedachten over jezelf. De oordelen. En hoe zonde is dat. De schatting is dat we tussen de 40.000 en 60.000 gedachten hebben op een dag en het overgrote deel daarvan is negatief.
Zelfverwijt
Een negatieve gedachte kan zich uiten in het venijnige kleine stemmetje in jouw achterhoofd dat vindt dat je die dag onvoldoende gepresteerd hebt. Dat je je niet gehouden hebt aan de afspraken met jezelf. Het ‘zie je wel’ gevoel. Het ‘ik deug nergens voor’. ‘Ben niet goed genoeg’, ‘niet mooi genoeg’, ‘niet briljant genoeg’. Noem maar op. Ze komen voort uit negatieve overtuigingen die we allemaal in meer of mindere mate hebben.
Oordeel
Veel commentaar op jezelf betekent vaak ook veel commentaar op anderen. Je haalt jezelf of anderen naar beneden en komt in een neerwaartse spiraal terecht. Spanning is vaak één van de aanstichters.
Ontspanning dus ook één van de oplossingen.
Imprint
Een andere mogelijke oorzaak voor (zelf)verwijt is het grondidee dat je over jezelf hebt. Dit idee is ontstaan toen je opgroeide. Alles wat jij impliciet en expliciet te horen en te zien hebt gekregen. Impliciet bijvoorbeeld door de zin: ‘ga je nog wat nuttigs doen vandaag?’ en expliciet in de zin: ‘je bent nergens goed voor’. En natuurlijk werkt dit ook zo met positieve bekrachtigingen.
Een afwijzende non-verbale houding kan ook ervaren worden als een boodschap dat je niet goed genoeg bent.
Afhankelijk van de intensiteit, de emotie die ermee gepaard gaat, de frequentie en de timing sluipen terechtwijzingen, vermaningen en goed bedoelde adviezen jouw brein in om zich daar te nestelen. Iedere gebeurtenis die hierna dit oordeel over jezelf bevestigt, bestendigt deze negatieve zelfovertuiging.
Intentie
Het is meestal niet de bedoeling van ouders, leerkrachten, grootouders en anderen die veel invloed hebben de eerste jaren van ons leven om kinderen een slecht gevoel te geven over zichzelf. Toch worden de zaadjes van onze positieve en negatieve overtuigingen in de eerste jaren van ons leven gepland. En vergeet de invloed van schoolgenootjes en sociale media niet.
De rest doet ons brein. Ons brein is ervoor gemaakt ons te behoeden voor gevaar. Daarom maakt ons brein ‘snelwegen’ en vandaaruit klompjes gedachten. Dit kan een overtuiging worden. Bijvoorbeeld: ‘wespen hebben geel met zwarte strepen, ze hebben een angel waarmee ze kunnen steken en dienen daarom vermeden te worden’. En dus ook ‘als je op de bank ligt te chillen dan maak je je niet nuttig en dan deug je niet’.
Uitdaging
Het ombuigen van de overtuigingen die maken dat je soms oordeelt over jezelf en anderen, het elimineren van negatieve gedachten die ervoor zorgen dat je je onzeker voelt, daar zit de strijd. Door ze ten positieve te veranderen treed je buiten je comfort zone. Lastig vooral het brein.
De oude weg is gemakkelijker genomen dan de ‘bumpy road’ richting een positiever en milder oordeel.
Je zou de dag kunnen beginnen met wat vriendelijke woorden aan jezelf in de spiegel.
Coaching
Het inzichtelijk maken en doorbreken van negatieve gedachtenpatronen is onderdeel van mijn coachtrajecten. Er zijn prachtige methodes ontwikkeld om deze overtuigingen te onderzoeken en om te buigen naar helpende gedachten en strategieën. Hierdoor kun je een vrijer en lichter leven leiden.
Prachtige processen vinden plaats. Ik schijn bij en spiegel waar nodig en geniet van de ontwikkeling die iemand doormaakt. Het afschudden van het juk zoals de damhert zijn gewei loslaat in het voorjaar. En het tot bloei laten komen van een positiever zelfbeeld.
Wil je een keer sparren over de mogelijkheden, neem dan vrijblijvend contact met me op.